मराठी लघुकथा संच - ७
लघुकथा क्रमांक - ३१
शांताबाई गेली पाच वर्षे प्रमिलाकडे धुणीभांडी, फरशी पुसण्याचे काम करायच्या प्रमिला तिला अडी नडीला मदत करायच्या. बरीच उचल होती त्यांच्या अंगावर, पण प्रमिलाची एक अट होती. कामाला खाडं करायचं नाही. खाडं केलं की जाम चिडायच्या. गेले दोन महिने प्रमिलाच्या दोन्ही लेकी व त्यांची चार मुलं लॉकडाऊनमुळे इथेच अडकली होती. त्यामुळे शांताबाईंच काम तिपटीने वाढलं होतं. शिवाय कोरोनाच्या भितीने सॅनिटायझरने हात धुवून मास्क लावून, टेंपरेचर बघूनच त्यांच्या घरात प्रवेश मिळे. या सर्व कामाचा शांताबाईना फार कंटाळा आला होता. तिला वाटायचं मी पण माणूसच आहे ना? किती काम करायचं दररोज? एक दिवसही सुटका नाही यातून! असा विचार करत असतानाच तिला एक मस्त आयडिया सुचली. तिने प्रमिलाला फोन केला, बाईसाहेब काल तुमच्याकडून आल्यावर मला ताप आलाय. डॉक्टरनी टेस्ट करायला सांगितलय. प्रमिला म्हणाल्या, होय का मग महिनाभर आली नाहीस तरी चालेल. काळजी घे. तुझा पगार कापला जाणार नाही.
लघुकथा क्रमांक - ३२
एका शेतकऱ्याकडे एक बैलजोडी असते. पोळा या सणादिवशी त्याने बैलांना सजवले. पत्नीने बैलांचं पूजन केले. औक्षण करून नैवद्याचा घास भरवला. गडबडीत पूजेसाठी आणलेले मंगळसूत्र तिथेच विसरले. कांही वेळाने मंगळसूत्राची शोधाशोध सुरू झाली. एक बैलाने नकळतपणे वैरणीबरोबर ते खाल्ले. शेतकऱ्याला शंका आल्यावर त्यांनी डाक्टरांकडून एक्सरे काढून घेतला. बैलाच्या पोटात मंगळसूत्र दिसले ऑपरेशन करून मंगळसूत्र काढता येईल असे डॉक्टरांनी सांगितले त्यावर डोळ्यात पाणी आणून शेतकरी म्हणाला, "डॉक्टरसाहेब मंगळसूत्र ५०/६० हजाराचे असेल, ते राहू द्या बैलाच्या पोटात पण आमच्या सुखदुःखात साथ देणाऱ्या माझ्या सख्याला त्रास होता कामा नये. माझा सखा ऑपरेशनमुळे अधू होता कामा नये. बैलावर जिवापाड प्रेम करणाऱ्या शेतकऱ्याचे हे बाणेदार उत्तर ऐकून डॉक्टर थक्क झाले आणि विशेष म्हणजे तिसऱ्या दिवशी रवंथमधून मंगळसूत्र बाहेर पडले. याला म्हणतात प्राणीप्रेम।
लघुकथा क्रमांक - ३३
जयाताई प्राथमिक शिक्षिका होत्या. शिक्षणशास्त्र विषयाच्या जानकार होत्या. त्यांचं मत होतं की मुलांना त्यांच्या कलाप्रमाणे शिक्षण द्यावे. आपल्या अपेक्षांचे ओझे मुलांवर लादू नये. दहावीला ७८% मार्कस् असूनही आपल्या मुलीला त्यांनी कला शाखेत पाठवले, कारण तिचा कल कलेकडे होता. तिच्या सर्वांगिण विकासासाठी तिला टायपिंग आणि कॉम्प्युटर क्लासला घातले, तिला हार्मोनियम वादनाची आवड असल्याने ती त्या क्लासलाही जावू लागली. वक्तृत्व स्पर्धेत चमकू लागली. क्रीडाक्षेत्रातील धनुर्विद्येत ती राज्यस्तरीय खेळाडू बनली. बारावीनंतर तिने डी. एड्. ला ऍडमिशन घेतले. स्टाफ मेंबर जयाताईना म्हणाले, "तुमची मुलगी हुशार असूनही तिला डॉक्टर, इंजिनिअर बनवायचं सोडून शिक्षिका बनवणार?" जयाताई म्हणाल्या, "तुमची सर्वांची मुलं डॉक्टर, इंजिनिअर होणार त्यांच्या मुलांना शिकवायला कुणीतरी शिक्षक व्हायला हवंच ना?"
लघुकथा क्रमांक - ३४
शामराव खूपच विनोदी होते. आपल्या कुटूंबियांवर त्यांची खूप माया होती. लहान मुले त्यांना खूप आवडायची. त्यांच्याशी ते फार मोकळेपणाने बोलायचे, त्यांच्यात रमायचे. त्यांना एक सवय होती. एक काम ते फार दिवस करायचे नाहीत. चार दिवस काम केले की आठ दिवस आराम करायचे, परत दुसऱ्या कामाला सुरूवात करायचे. त्यांच्या काम करण्याच्या या पद्धतीमुळे त्यांच्या संसारात कायम आर्थिक चणचण असायची. उधारी पाधारी व्हायची. उधारी वसूल करायला कुणी आलं की पुढचा वायदा सांगून, त्यांच्याशी गोड बोलून, एखादा विनोद सांगून हसवून परत पाठवायचे. एके दिवशी भाजीपाला विकणारी मावशी रागानेच उधारी वसूल करायला आली. तिला शामराव म्हणाले, "कुणाची उधारी दिलीया आजपर्यंत आमी, तवा तुमची बुडवायची हाय।" भाजीवाली मावशी हसतच परत गेली.
लघुकथा क्रमांक - ३५
दोन जिवलग मैत्रिणी असतात. लॉकडाऊनच्या काळात त्या एकमेकींना भेटू शकत नव्हत्या. पण फोनवरून संपर्कात होत्या. पहिलीने कोरोनाची फारच धास्ती घेतली होती. फळे, फळभाज्या, पालेभाज्या आणायचे तिने सोडून दिले होते. फक्त कडधान्यावरचं भागवू लागली. हे नाही खायचं ते नाही खायचं करत बसली. दुसऱ्या मैत्रिणीलाही तिने तसाच सल्ला दिला. दुसरीने तिला समजविण्याचा प्रयत्न केला. स्वच्छ धुवून फळे, भाज्या खाण्याचा सल्ला दिला पण तिने ऐकला नाही. शेवटी व्हायचं तेच झालं. तिला व तिच्या मिस्टरांना अशक्तपणा जाणवू लागला. चालतांना धाप लागू लागली म्हणून डॉक्टरांना दाखविले. त्या दोघांचा एच्. बी. पाचवर गेला. ऑक्सिजन लेवल ८४ झाली. कोविड सेंटर मध्ये उपचार सुरू झाले. तिने आपल्या मैत्रिणीला फोन केला व म्हणाली, "तू म्हणत होतीस तेच बरोबर आहे. माझंच चुकलं, तुझं ऐकलं असतं तर ही वेळ आली नसती. यापुढे मी सर्व भाज्या, फळे स्वच्छ धुवून खात जाईन आणि हो कोरोनाची धास्ती घेणार नाही. त्याचा सामना करीन. मैत्रीण म्हणाली, "शानी झाली माझी बाय।"
